Giới thiệu tập thơ Tâm tình của nhà khoa học làm thơ Đức Vượng
Sáng 16-10-2014, Thi đàn Việt Nam tổ chức giới thiệu tập thơ TÂM TÌNH của PGS, TS Đức Vượng, Viện trưởng Viện Khoa học nghiên cứu nhân tài - nhân lực.
Thạc sĩ Minh trình bày cảm nhận về thơ tình yêu của tác giả.
Nhà thơ Phạm Minh Lũng phát biểu.
Một bạn trong Thi đàn trích đọc bài viết của nhà thơ Ánh Tuyết về tập Tâm tình.
Chụp ảnh lưu niệm với tác giả Đức Vượng ( người cầm hoa).
Trái qua : Phạm Hoàng Nam, Vũ Nho, Đức Vượng, Hoàng Kim Bảo.
Vũ Nho và các bạn nữ trong Thi đàn.
Nói đôi điều về tập thơ Tâm tình của nhà khoa học làm thơ Đức Vượng
Các nhà chính trị và khoa học ở ta làm thơ không phải là hiếm. Những bài thơ của Bác Hồ, của ông Trường Chinh, ông Lê Đức Thọ, ông Xuân Thủy từng có mặt trong các tuyển tập thơ Việt Nam. Các Giáo sư làm thơ có Giáo sư Viện sĩ Vũ Tuyên Hoàng, Giáo sư Lê Trí Viễn, GS Hà Minh Đức, GS Lê Văn Lân (Mã Giang Lân)… PGS TS Đức Vượng làm thơ không phải một công việc chính, cũng không phải để trở thành nhà thơ. Anh tâm sự:
Sống vui bởi những ước mơ
Đời vui bởi những vần thơ cộng đồng.
Đây là thơ của người làm khoa học nhằm chia sẻ những tâm sự, những buồn vui trong cuộc sống, đặc biệt là trong cuộc sống cộng đồng của những người Việt xa xứ bên Tiệp Khắc (Séc và Slovakia). Vì vậy mà khi đọc thơ này, người đọc cần có một sự cảm thông nhất định với nhu cầu sẻ chia, nhu cầu tâm tình của tác giả.
Tuy không chuyên, nhưng tập Tâm tình đã là tập thơ thứ năm của Đức Vượng, chứng tỏ sức viết và lòng đam mê nàng thơ của một cây bút làm khoa học từng có 18 tác phẩm công trình đứng tên riêng, 6 công trình làm chủ biên cùng 8 công trình viết chung, hơn 30 cuốn sách gồm nhiều tác giả, và hàng trăm bài báo tiểu luận công bố ở trong nước và nước ngoài.
Như tác giả tâm tình, thơ của Đức Vượng gồm 3 mảng là triết lí, tự sự và trữ tình. Thật ra đây là một cách phân chia có tính ước lệ và tương đối. Bởi vì đã russian mail order brides là thơ, dù là triết lí, tự sự thì bản thân nó cũng hàm chứa yếu tố trữ tình rồi. Chín chương của tập thơ, mỗi chương một chủ đề cũng là sự phân chia có tính tương đối. Vì trong Quê hương êm đềm (chương 1) có Quê người (chương 2), trong Vầng trăng êm ả (chương7) có Những ngôi sao sáng ( chương 6).
Tâm sự được dành cho chương 4, nhưng cả 9 chương đều bàng bạc tâm sự của nhà thơ với mức độ đậm nhạt khác nhau. Tôi muốn ngẫu nhiên chọn ra mấy bài của tác giả.
Bài Tình đời trang 207 trong chương Thơ triết lí:
Tình đời như hạt mưa bay
Ngọt ngào thì ít đắng cay thì nhiều
Tình đời như áng mây chiều
Mỏng manh như thể cánh diều nơi xa
Tình đời như một đóa hoa…
Điều đáng nói ở đây, gợi hứng cho tác giả là chuyện than phiền về Thói đời. Nhưng tác giả lại viết tình đời vì quan niệm nếu muốn tình đời đẹp thì phải có một tấm lòng.
Một bài thơ khác là bài Con đường. Nội dung bài thơ cũng như hình thức bài thơ không có gì nổi trội. Nhưng tôi thích thú với một đoạn Lời tác giả ở cuối bài: "Đường chính trị là phức tạp hơn cả, vì người ta hiểu thế nào cũng được, bảo đúng là đúng, bảo sai là sai, có cái sai lại cho là đúng, có cái đúng lại bảo là sai. Nhận thức này còn tùy thuộc vào nhà chính trị, nhà quản lí đất nước. Đường lối của mỗi quốc gia một khác. Quốc gia nào hưng thịnh, đời sống nhân dân được cải thiện, giang sơn an bình, thì đường lối quốc gia đó là đúng và ngược lại” (trang 209).
Tôi muốn trích một khổ thơ của bài Gia đình trong chương 8 Tình yêu muôn thuở:
Không có niềm vui toàn niềm vui
Không có khổ đau toàn khổ đau
Không có hạnh phúc toàn hạnh phúc
Bất hạnh gia đình chẳng giống nhau.
Đây là trải nghiệm, tà tâm tình, là triết lí về niềm vui - khổ đau, hạnh phúc - bất hạnh. Phải là người từng trải và có ý thức chiêm nghiệm và một tấm lòng mới viết ra như thế. Đọc thơ của Đức Vượng không chỉ có cái hay chân mộc của tâm tình, mà nhiều khi rất thú vị vì những lời tác giả cuối mỗi bài. Thiết nghĩ, chính phần này, sẽ là điều làm cho người đọc thêm nhã hứng.
Chúc mừng tác giả có một tập thơ cho Thi đàn bàn luận!
Hà Nội 15/10/2014
PGS,TS, Nhà phê bình văn học Vũ Nho
- Nhà thơ Phạm Hoàng Nam trình bày cảm nhận về tập thơ.
Thạc sĩ Minh trình bày cảm nhận về thơ tình yêu của tác giả.
Nhà thơ Phạm Minh Lũng phát biểu.
Một bạn trong Thi đàn trích đọc bài viết của nhà thơ Ánh Tuyết về tập Tâm tình.
Chụp ảnh lưu niệm với tác giả Đức Vượng ( người cầm hoa).
Trái qua : Phạm Hoàng Nam, Vũ Nho, Đức Vượng, Hoàng Kim Bảo.
Vũ Nho và các bạn nữ trong Thi đàn.
Nói đôi điều về tập thơ Tâm tình của nhà khoa học làm thơ Đức Vượng
Các nhà chính trị và khoa học ở ta làm thơ không phải là hiếm. Những bài thơ của Bác Hồ, của ông Trường Chinh, ông Lê Đức Thọ, ông Xuân Thủy từng có mặt trong các tuyển tập thơ Việt Nam. Các Giáo sư làm thơ có Giáo sư Viện sĩ Vũ Tuyên Hoàng, Giáo sư Lê Trí Viễn, GS Hà Minh Đức, GS Lê Văn Lân (Mã Giang Lân)… PGS TS Đức Vượng làm thơ không phải một công việc chính, cũng không phải để trở thành nhà thơ. Anh tâm sự:
Sống vui bởi những ước mơ
Đời vui bởi những vần thơ cộng đồng.
Đây là thơ của người làm khoa học nhằm chia sẻ những tâm sự, những buồn vui trong cuộc sống, đặc biệt là trong cuộc sống cộng đồng của những người Việt xa xứ bên Tiệp Khắc (Séc và Slovakia). Vì vậy mà khi đọc thơ này, người đọc cần có một sự cảm thông nhất định với nhu cầu sẻ chia, nhu cầu tâm tình của tác giả.
Tuy không chuyên, nhưng tập Tâm tình đã là tập thơ thứ năm của Đức Vượng, chứng tỏ sức viết và lòng đam mê nàng thơ của một cây bút làm khoa học từng có 18 tác phẩm công trình đứng tên riêng, 6 công trình làm chủ biên cùng 8 công trình viết chung, hơn 30 cuốn sách gồm nhiều tác giả, và hàng trăm bài báo tiểu luận công bố ở trong nước và nước ngoài.
Như tác giả tâm tình, thơ của Đức Vượng gồm 3 mảng là triết lí, tự sự và trữ tình. Thật ra đây là một cách phân chia có tính ước lệ và tương đối. Bởi vì đã russian mail order brides là thơ, dù là triết lí, tự sự thì bản thân nó cũng hàm chứa yếu tố trữ tình rồi. Chín chương của tập thơ, mỗi chương một chủ đề cũng là sự phân chia có tính tương đối. Vì trong Quê hương êm đềm (chương 1) có Quê người (chương 2), trong Vầng trăng êm ả (chương7) có Những ngôi sao sáng ( chương 6).
Tâm sự được dành cho chương 4, nhưng cả 9 chương đều bàng bạc tâm sự của nhà thơ với mức độ đậm nhạt khác nhau. Tôi muốn ngẫu nhiên chọn ra mấy bài của tác giả.
Bài Tình đời trang 207 trong chương Thơ triết lí:
Tình đời như hạt mưa bay
Ngọt ngào thì ít đắng cay thì nhiều
Tình đời như áng mây chiều
Mỏng manh như thể cánh diều nơi xa
Tình đời như một đóa hoa…
Điều đáng nói ở đây, gợi hứng cho tác giả là chuyện than phiền về Thói đời. Nhưng tác giả lại viết tình đời vì quan niệm nếu muốn tình đời đẹp thì phải có một tấm lòng.
Một bài thơ khác là bài Con đường. Nội dung bài thơ cũng như hình thức bài thơ không có gì nổi trội. Nhưng tôi thích thú với một đoạn Lời tác giả ở cuối bài: "Đường chính trị là phức tạp hơn cả, vì người ta hiểu thế nào cũng được, bảo đúng là đúng, bảo sai là sai, có cái sai lại cho là đúng, có cái đúng lại bảo là sai. Nhận thức này còn tùy thuộc vào nhà chính trị, nhà quản lí đất nước. Đường lối của mỗi quốc gia một khác. Quốc gia nào hưng thịnh, đời sống nhân dân được cải thiện, giang sơn an bình, thì đường lối quốc gia đó là đúng và ngược lại” (trang 209).
Tôi muốn trích một khổ thơ của bài Gia đình trong chương 8 Tình yêu muôn thuở:
Không có niềm vui toàn niềm vui
Không có khổ đau toàn khổ đau
Không có hạnh phúc toàn hạnh phúc
Bất hạnh gia đình chẳng giống nhau.
Đây là trải nghiệm, tà tâm tình, là triết lí về niềm vui - khổ đau, hạnh phúc - bất hạnh. Phải là người từng trải và có ý thức chiêm nghiệm và một tấm lòng mới viết ra như thế. Đọc thơ của Đức Vượng không chỉ có cái hay chân mộc của tâm tình, mà nhiều khi rất thú vị vì những lời tác giả cuối mỗi bài. Thiết nghĩ, chính phần này, sẽ là điều làm cho người đọc thêm nhã hứng.
Chúc mừng tác giả có một tập thơ cho Thi đàn bàn luận!
Hà Nội 15/10/2014
PGS,TS, Nhà phê bình văn học Vũ Nho