CHỦ NGHĨA DUY VẬT BIỆN CHỨNG VÀ SỐ PHẬN CON NGƯỜI

PGS,TS Đàm Đức Vượng

Chủ nghĩa duy vật biện chứng có liên quan mật thiết đến việc xem tướng- số - vận. Vận dụng những nguyên lý của chủ nghĩa duy vật biện chứng để xem vận nước, vận nhà, vận người cũng có tác dụng nhất định. Người ta có thể vận dụng chủ nghĩa duy vật biện chứng để đoán xem xã hội đó và số phận của người đó sẽ phát triển theo chiều hướng nào, vì nó giải thích thế giới là vật chất, thế giới phát triển theo những quy luật của vật chất vận động; nó giải thích vật chất, giới tự nhiên và tồn tại là sự thực khách quan ở ngoài ý thức của con người; tư tưởng là sản phẩm của vật chất phát triển đến một trình độ cao, tức là bộ óc; người ta có thể nhận thức được thế giới và quy luật của thế giới; trong thế giới không có những cái không thể biết, mà chỉ có những cái chưa biết mà thôi. Vì vậy, cũng có thể nói số phận con người không phải là không thể biết, mà chúng ta chưa biết mà thôi.

Đối tượng nghiên cứu của chủ nghĩa duy vật biện chứng là sự phát triển và hoạt động của xã hội loài người và ngay trong từng con người, là những quy luật chung nhất về sự phát triển của tự nhiên, xã hội và tư duy, là những nguyên tắc và những cơ sở chung của thế giới khách quan và sự phản ánh trong thế giới khách quan trong ý thức con người, những cái đó đem lại cho các nhà khoa học lý số một quan niệm đúng đắn về những hiện tượng và những quá trình, đem lại một phương pháp giải thích, nhận thức và cải tạo thực tế hiện thực. Phép biện chứng cho rằng, sự sống của con người không nằm ở thế giới bên kia, mà nó nằm ngay trong thế giới hiện tại, trong cuộc sống hằng ngày. Vấn đề đặt ra là con người có biết tự điều chỉnh nó, tự điều khiển nó hay không? Chủ nghĩa duy vật biện chứng thừa nhận sự biến đổi của mọi dạng vật chất và khả năng vô tận của các hạt vật chất chuyển hóa về chất, cũng như sự biến đổi của xã hội loài người. Nó chứng minh cho sự tồn tại và phát triển của con người trên Trái Đất. Bằng cách áp dụng lý luận phát triển biện chứng vào nhận thức, chủ nghĩa duy vật biện chứng xác định tính chất lịch sử của những khái niệm về con người; thể hiện mối liên hệ lẫn nhau của cái tương đối và cái tuyệt đối trong các chân lý khoa học về con người.

Phép biện chứng dạy rằng, muốn nghiên cứu đúng đắn các quá trình vận động của tự nhiên, xã hội và con người thì phải nhận xét các quá trình ấy trong sự liên hệ với nhau, sự chế định lẫn nhau, sự vận động và sự biến hóa của cả quá trình ấy. Sự phát triển không phải là một sụ tăng trưởng đơn thuần về số lượng, mà là một quá trình, trong đó, những thay đổi về số lượng, đến một giai đoạn nào đó, thì tất nhiên, biến đổi thành những thay đổi căn bản về chất lượng.

Nội dung thực tại của sự phát triển và của bước chuyển biến từ chất cũ sang chất mới là cuộc đấu tranh giữa những cái đối lập, là cuộc cọ xát, vật lộn trong quá trình thay đổi về chất.

Chủ nghĩa duy vật biện chứng có một ý nghĩa trọng đại đối với khoa học về lý số. Nó nghiên cứu về sự biến đổi của xã hội và sự biến đổi của mỗi con người. Nó có thể đem lại cho chúng ta một học thuyết về lý số. Chỉ có vận dụng phép biện chứng mới có thể giải quyết một cách khoa học về xã hội và con người; giải quyết giữa tư duy và tồn tại; dựa vào nó để làm phong phú thêm, sáng tỏ thêm khoa học về lý số và sự đoán định số phận của xã hội và con người.

Chúng ta có thể vận dụng chủ nghĩa duy vật biện chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử để đánh giá con người, rằng, con người là một quá trình vận động liên tục. Có thể hôm nay họ xấu, ngày mai họ lại trở thành tốt, có ích cho xã hội; đồng thời, những người hôm nay được xem là tốt, chưa chắc ngày mai họ đã tốt, nếu họ sa vào những tiêu cực như ăn hối lộ, tham nhũng, chỉ vun vén cho cá nhân mình và gia đình mình, mà thờ ơ với xã hội và cuộc sống của cộng đồng trong xã hội.