Nghề kinh doanh
Praha có chợ Trời
Ắp đầy hàng hóa người người bán mua.
Trời đang nắng bỗng đổ mưa
Vậy mà người bán người mua vẫn nhiều.
“Kinh doanh” hai chữ phiêu diêu
Giống như canh bạc một chiều sạch không.
Hôm qua tiền núi chất chồng
Hôm nay biến mất mà không trở về.
Dằn lòng bao nỗi tái tê
Xót xa của mất vẫn mê làm giàu.
Niềm vui chen lẫn nỗi đau
Lãi thì hoan hỉ lỗ thì sầu bi.
Buôn người có Lã Bất Vi1
Buôn tình có mụ Tú Bà năm xưa.
Thạch Sùng2 của cải có thừa
Grăngđê3 vàng bạc như mưa mùa hè.
Bạch Thái Bưởi4 rất mải mê
Ngày đêm hối hả đi về làm ăn...
Bỗng dưng tất cả tan tành
Thoắt thôi phá sản lan nhanh đêm tàn.
Càng lau nước mắt càng tràn
Nghề kinh doanh với muôn vàn trầm thăng!
Praha, Séc, Đêm 21-3-2002
Đức Vượng
(Cử nhân Ngữ văn)
------
1. Lã Bất Vi, một nhà buôn nổi tiếng của Trung Quốc thời xưa. Nhờ buôn người mà Ông đã trở thành Tể tướng. Hậu quả trong đời buôn người của Ông đã bị Tần Thủy Hoàng giết chết.
2. Thạch Sùng là tay buôn nổi tiếng thời xưa của Trung Quốc, rất giàu có, bỗng dưng phá sản, trắng tay. Tiếc của, Ông đã tự sát, biến thành con Thạch Sùng, chuyên đi bắt muỗi để kiếm sống, suốt ngày chậc lưỡi, than vãn cuộc đời bạc bẽo trong nghề kinh doanh.
3. Grăngđê, một nhà buôn, nhân vật nổi tiếng trong tiểu thuyết “Ơgiêni Grăngđê” của đại văn hào Pháp, H.Bandắc. Trước khi tắt thở, Grăngđê còn cố gượng ngẩng đầu lên hít hít đồng tiền vàng, cuối cùng rồi cũng chết, để lại tiếng xấu cho người đời.
4. Bạch Thái Bưởi, một nhà buôn nổi tiếng của Việt Nam thời thuộc Pháp, bị phá sản, trắng tay, do sự cạnh tranh của tư bản Pháp ở Đông Dương.
Lời Tác giả: Tại thủ đô Praha, Cộng hòa Séc, có một chợ chuyên bán hàng cũ, người ta vẫn gọi là “chợ Trời”. Chủ nhật nào tôi cũng ra chợ Trời ở thủ đô Praha để lùng mua những thứ hàng cũ. Hiện nay, tôi vẫn còn lưu giữ rất nhiều đồ vật cũ, mua từ chợ Trời của thủ đô Praha và các nước mang về nhà. Nhiều đồ vật rất có giá trị, đã trở thành đồ cổ.
Từ việc đi mua đồ vật cũ tại chợ Trời của thủ đô Praha và các nước, tôi nảy sinh ý định làm bài thơ Nghề kinh doanh, liên tưởng đến số phận các nhà doanh nghiệp và cũng muốn gửi bầu tâm sự của mình vào trong kinh doanh.
