Sự thành công của Spotify với 5 bài học về câu chuyện khởi nghiệp
Câu chuyện khởi nghiệp
thành công của Spotify từ con số “0” thành một đế chế trong lĩnh vực
stream nhạc chứa đựng nhiều bài học giá trị cho các doanh nhân trẻ.
Spotify
mới đây phát hành cổ phiếu ra công chúng lần đầu tiên (IPO) trên sàn
NYSE với mã chứng khoán SPOT. Cổ phiếu Spotify bắt đầu giao dịch với giá
165,9 USD và đóng cửa ở mức 149,01, vốn hóa đạt 26,6 tỷ USD – vượt xa
dự báo ban đầu của giới phân tích.
Không phải tất cả các nhà sáng lập đều dám mơ về một startup
có thể IPO hàng tỷ USD. Nhưng các doanh nghiệp có thể học rất nhiều từ
hành trình khởi nghiệp gần một thập kỷ của Daniel EK để đưa Spotify từ ý
tưởng từng bị đánh giá không đáng một xu trở thành người hùng IPO.
1. Sáng tạo mô hình kinh doanh từ thị trường không hợp pháp
Vào
năm 2001, Napster là nền tảng chứa hàng triệu lượt chia sẻ các file
nhạc lậu. Khi ứng dụng này dừng hoạt động, Danieal EK nhìn ra một cơ hội
lớn để phát triển: Biến những người chia sẻ trái phép này thành khách
hàng của mình. CEO Spotify tự hỏi: “Nếu mọi người có thể chấp nhận phạm
pháp chỉ để được sở hữu nhạc thì họ cũng có thể sẵn sàng trả một khoản
tiền để mua chúng một cách hợp pháp, thỏa mãn nhu cầu cá nhân”.
Giả
thuyết của Daniel đã đúng, rất nhiều người dùng đồng ý bỏ ra một số
tiền nhất định để được nghe nhạc có bản quyển, chất lượng cao và tải
nhạc về kho lưu trữ riêng nếu cần. Ngày nay, Spotify đã sở hữu 70 triệu
khách hàng đồng ý trả phí hàng tháng để hưởng các dịch vụ âm nhạc trực
tuyến của hãng.
Các nhà kinh doanh có thể học được một bài học lớn trong việc tìm ý tưởng
của Daniel EK, đó là sáng tạo ra các dịch vụ hoặc sản phẩm mà người
dùng có thể sử dụng chúng một cách hợp pháp và tiện lợi với giá cả phải
chăng từ một thị trường bất hợp pháp ban đầu.
2. Hợp tác đôi bên cùng có lợi thay vì đối đầu
Trong
suốt thời gian Napster còn hoạt động, nền công nghiệp âm nhạc luôn cảm
thấy bị đe dọa bởi ứng dụng này. Các công ty thu âm cho rằng trang web
ảnh hưởng tiêu cực đến nguồn doanh thu của họ.
Việc
phải đối đầu với nền công nghiệp âm nhạc là một nguy cơ xấu và có thể
ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của Spotify. Những ngày đầu mới thành
lập, Daniel Ek đi gặp nhiều đơn vị thu âm, các hãng đĩa và chỉ ra cho
chọ thấy rằng nền tảng này vẫn có thể mang lại lợi nhuận cho họ tương tự
như cách mà truyền hình cáp hay phát thanh trả tiền vẫn đang làm hiện
nay. Từ đó, Spotify xoay chuyển các công ty thu âm, hãng đĩa từ thế đối
đầu trở thành đối tác cung cấp sản phẩm.
3. Tự bỏ tiền vào đầu tư cho startup của chính mình trước
Sẽ
không một nhà đầu tư nào muốn bỏ vốn cho một startup mà chính bản thân
người sáng lập không chịu bỏ tiền túi đầu tư vào đó trước. Khi nhà đầu
tư hỏi rằng bạn sở hữu bao nhiều cổ phần, điều đó nghĩa là họ thực sự
muốn biết bạn đã thực sự đầu tư bao nhiêu tiền cho ý tưởng của mình.
Daniel
Ek mất rất nhiều năm kể từ khi phát triển ý tưởng đến khi nhận được số
tiền đầu tư đầu tiên tại Thụy Điển. CEO Spotify và các đối tác tự đầu tư
rất nhiều tiền của riêng mình vào dự án cho đến khi nó đủ lớn mạnh để
tạo được sức hút riêng, và từ đó không cần tham gia các vòng gọi vốn.
Có
hai bài học dành cho các nhà kinh doanh trẻ ở đây: Đừng bao giờ yêu cầu
người khác phải rót vốn trong khi chính bạn cũng chưa đầu tư vào
startup của mình và hãy để cho các con số về doanh thu, đối tác và tốc
độ tăng trưởng tự thu hút các nhà đầu tư đến với startup của bạn.
4. Kiên trì cho đến lúc có thể mở rộng và phát triển
Phát
triển rộng và có tầm ảnh hưởng toàn cầu là ước mơ của nhiều doanh nhân
khởi nghiệp. Nhưng trước khi mở rộng quy mô, bạn nên chắc chắn rằng mình
đang sở hữu một bộ máy kinh doanh bền vững, tạo được doanh thu liên tục
và có tiềm năng mở rộng. Điều này có nghĩa là không nên đầu tư và mở
rộng mạng lưới nếu chưa bám trụ tốt tại thị trường ban đầu. Đây là giai
đoạn xác định thị trường tiềm năng cho sản phẩm.
Một
công ty có thể bắt đầu mở rộng kinh doanh khi đã thành công trong việc
tìm thị trường phù hợp cho sản phẩm. Khi đó, startup có thể thu được mức
lợi nhuận tối đa trong khi chỉ phải dành ra ngân sách tối thiểu trong
việc phát triển khách hàng. Mỗi khách hàng mới không chỉ mang về doanh
thu đơn thuần mà còn có thể mang đến lợi nhuận lý tưởng.
Với
trường hợp của Spotify, cách mà công ty này hoạt động là thành lập
thành công tại Thụy Điển rồi sau đó ba năm mới mở rộng sang thị trường
Mỹ và tạo sự lan tỏa toàn cầu. Vì vậy, nếu muốn mở rộng startup của mình
một cách nhanh nhất, hãy thực hiện có chiến lược, cân bằng, chắc chắn,
đúng thời điểm.
5. Liên tục phát triển sản phẩm để thích ứng thị trường
Một
điều mà nhiều người thường hiểu lầm về Thuyết Tiến hóa của Darwin rằng
chỉ những loài khỏe nhất mới có thể tồn tại. Thực ra, trên thực tế, chỉ
những loài linh hoạt nhất mới sống sót được trước sự thay đổi của hệ
sinh thái.
Hệ thống
cốt lõi của Spotify ban đầu dựa trên mạng ngang hàng (peer-to-peer
network), từ người dùng đến người dùng. Tuy nhiên bảy năm sau khi thành
lập, năm 2014, Spotify chuyển từ nền tảng công nghệ thông tin trực tuyến
sang mô hình máy khách/máy chủ và loại bỏ mạng ngang hàng. Sự đúng đắn
trong quyết định của Daniel Ek đã được minh chứng bằng sự thành công của
Spotify.
Bài học rút
ra ở đây cho các nhà sáng lập là phải không ngừng phát triển, ngay cả
khi phải thay đổi nền tảng cốt lõi của dự án. Khách hàng sẽ chỉ quan tâm
đến các giá trị mà bạn mang đến.
Theo VnExpress