Câu chuyện xã hội: Kết nghĩa anh em
Anh em kết nghĩa vốn là mối quan hệ mà
từ xưa đến nay tồn tại khá sinh động. Ngày nay, quan hệ kết nghĩa được
biến thiên muôn hình vạn trạng, có tốt, có xấu, có vô tư trong sáng, có
lợi dụng lẫn nhau.
Gần nhà tôi có anh chàng tuổi trẻ, khỏe mạnh nhưng lười biếng chuyên đàn đúm tụ tập, những người tử tế chẳng có ai muốn chơi cùng. Ấy thế mà hôm đi ăn cưới con một ông chức vụ cỡ trưởng phó phòng nào đó ở Sở Nông nghiệp, anh ta về khoe:
– Hôm nay kết nghĩa với ông anh này quá tuyệt.
Nghe hắn khoe, ông chủ quán bảo:
– Thôi đi, chớ thấy người sang bắt quàng làm họ.
Gần nhà tôi có anh chàng tuổi trẻ, khỏe mạnh nhưng lười biếng chuyên đàn đúm tụ tập, những người tử tế chẳng có ai muốn chơi cùng. Ấy thế mà hôm đi ăn cưới con một ông chức vụ cỡ trưởng phó phòng nào đó ở Sở Nông nghiệp, anh ta về khoe:
– Hôm nay kết nghĩa với ông anh này quá tuyệt.
Nghe hắn khoe, ông chủ quán bảo:
– Thôi đi, chớ thấy người sang bắt quàng làm họ.
Hắn nhe nhởn:
– Xin lỗi, chưa biết ai sẽ nhờ vả ai. Giàu vì bạn, ông ạ.
Tháng sau hắn đến quán, tay vung vẩy, cổ tay trái lấp lánh cái đồng hồ đeo tay mạ vàng. Đi sau hắn là mấy tay tóc trắng, tóc vàng. Giơ tay trái lên, hắn nói to với chủ quán:
– Ông nhìn rõ chứ. Quà tặng của ông anh kết nghĩa đấy. Ông không tin à. Nghe rõ đây. Ông anh ấy có thằng con học hành chẳng ra gì, nhờ cháu xin cho vào trung tâm Giáo dục thường xuyên để học cấp ba.
Ông chủ quán ngắt lời:
– Ôi dào, xin vào đó thì ai chả xin được. Người ta có cấp có chức, ai dở hơi nhờ vả cậu.
– Ấy, ấy. Có việc vì sĩ diện nên họ không giơ mặt ra đâu. Tất nhiên cháu phải nói khó khăn lắm ông ấy mới thưởng cho cháu chứ.
– Mày đúng là cái loại bịp bợm.
– Xin lỗi, chưa biết ai sẽ nhờ vả ai. Giàu vì bạn, ông ạ.
Tháng sau hắn đến quán, tay vung vẩy, cổ tay trái lấp lánh cái đồng hồ đeo tay mạ vàng. Đi sau hắn là mấy tay tóc trắng, tóc vàng. Giơ tay trái lên, hắn nói to với chủ quán:
– Ông nhìn rõ chứ. Quà tặng của ông anh kết nghĩa đấy. Ông không tin à. Nghe rõ đây. Ông anh ấy có thằng con học hành chẳng ra gì, nhờ cháu xin cho vào trung tâm Giáo dục thường xuyên để học cấp ba.
Ông chủ quán ngắt lời:
– Ôi dào, xin vào đó thì ai chả xin được. Người ta có cấp có chức, ai dở hơi nhờ vả cậu.
– Ấy, ấy. Có việc vì sĩ diện nên họ không giơ mặt ra đâu. Tất nhiên cháu phải nói khó khăn lắm ông ấy mới thưởng cho cháu chứ.
– Mày đúng là cái loại bịp bợm.
Từ đó, cứ đôi ba ngày anh ta lại đến quán ăn uống. Hình thức bên ngoài
thay đổi đến chóng mặt. Tiền tiêu thoải mái, quần áo đầu tóc cũng khác
hẳn, chững chạc, ăn nói bớt văng tục chửi bậy. Hắn bộc bạch:
– Ông anh kết nghĩa ấy uốn nắn cho. Bây giờ muốn ngoại giao thì chớ có để hình thức gây phản cảm. Chả thế mà nhiều lúc cháu còn thuê xe con để đi giải quyết công việc cho anh ấy. Đi đến đâu cháu cứ bảo là em anh Toàn, họ nể lắm.
– Thế anh cậu bây giờ vẫn dậm chân tại chỗ à. Chủ quán gợi chuyện.
– Nhầm to, lên phó giám đốc rồi. Có công của cháu lên tỉnh, về bộ đấy.
Nghi ngờ hắn nói khoác nhưng nhìn bộ dạng hắn ông im lặng.
Lần ấy hắn đi vắng mấy ngày. Lúc về, hắn cưỡi con xe máy trị giá dễ gần trăm triệu, quần áo là li thẳng tắp. Hắn cười ha hả, chọn bàn đẹp nhất ngồi. Chủ quán thấy lạ, hỏi dò:
– Trúng quả đậm à.
– Anh cháu sẽ có quyết định lên giám đốc. Cháu đi mấy hôm vừa rồi là để giúp anh “mua phiếu” tín nhiệm đấy. Đến ai cháu cũng bảo, anh cháu chỉ nhờ mỗi chú, người khác không cần biết. Giỏi chưa…
– Ông anh kết nghĩa ấy uốn nắn cho. Bây giờ muốn ngoại giao thì chớ có để hình thức gây phản cảm. Chả thế mà nhiều lúc cháu còn thuê xe con để đi giải quyết công việc cho anh ấy. Đi đến đâu cháu cứ bảo là em anh Toàn, họ nể lắm.
– Thế anh cậu bây giờ vẫn dậm chân tại chỗ à. Chủ quán gợi chuyện.
– Nhầm to, lên phó giám đốc rồi. Có công của cháu lên tỉnh, về bộ đấy.
Nghi ngờ hắn nói khoác nhưng nhìn bộ dạng hắn ông im lặng.
Lần ấy hắn đi vắng mấy ngày. Lúc về, hắn cưỡi con xe máy trị giá dễ gần trăm triệu, quần áo là li thẳng tắp. Hắn cười ha hả, chọn bàn đẹp nhất ngồi. Chủ quán thấy lạ, hỏi dò:
– Trúng quả đậm à.
– Anh cháu sẽ có quyết định lên giám đốc. Cháu đi mấy hôm vừa rồi là để giúp anh “mua phiếu” tín nhiệm đấy. Đến ai cháu cũng bảo, anh cháu chỉ nhờ mỗi chú, người khác không cần biết. Giỏi chưa…
Lại kể chuyện ông Tần ở quê tôi. Ông Tần chỉ là một nông dân, cũng có
người em kết nghĩa đang làm to ở trung ương. Mỗi lần về tôi lại tò mò về
quan hệ đó. Ông bảo:
– Mình và chú ấy chả có ân huệ gì. Chỉ là thấy chú ấy khiêm tốn mà góp ý chân thành. Ví dụ: Cháu là công nhân, nên học cấp 3 rồi học đại học thì mới có tương lai. Hoặc năm nay chú nên làm nhà, sang năm hãy sang cát cho ông cụ… Mình nghĩ thế nào thì nói như thế. Chú ấy quý mến. Tuy nhiên, nay thấy chú ấy khá giả mình cũng không hề xin xỏ gì chú ấy mà chỉ đi lại tình cảm, thăm hỏi lúc ốm đau, giỗ chạp, tết.
– Mình và chú ấy chả có ân huệ gì. Chỉ là thấy chú ấy khiêm tốn mà góp ý chân thành. Ví dụ: Cháu là công nhân, nên học cấp 3 rồi học đại học thì mới có tương lai. Hoặc năm nay chú nên làm nhà, sang năm hãy sang cát cho ông cụ… Mình nghĩ thế nào thì nói như thế. Chú ấy quý mến. Tuy nhiên, nay thấy chú ấy khá giả mình cũng không hề xin xỏ gì chú ấy mà chỉ đi lại tình cảm, thăm hỏi lúc ốm đau, giỗ chạp, tết.
Thằng cháu chú ấy học ở trường Đoàn ra, bố nó bảo chỉ cần một lá thư vài
dòng của chú ấy gửi về tỉnh là xong. Liền hỏi ướm, chú ấy bảo: Tuyển nó
hay không là do năng lực của bản thân nó và đánh giá của hội đồng. Dùng
tác động ép họ nhận sau này nó ỷ vào, dễ coi thường tổ chức.
Con ông Tần bị tai nạn ô tô, phải cấp cứu. Ông em kết nghĩa về thăm, cho mấy chục triệu, còn cho vay thêm mấy chục triệu mà không tính lãi. Tình cảm mà rất sòng phẳng.
Vậy là quan hệ anh em của ông Tần thật đáng nể trọng, cao quý, không như quan hệ kết nghĩa kiểu tiền bạc như anh chàng trẻ tuổi kia.
Con ông Tần bị tai nạn ô tô, phải cấp cứu. Ông em kết nghĩa về thăm, cho mấy chục triệu, còn cho vay thêm mấy chục triệu mà không tính lãi. Tình cảm mà rất sòng phẳng.
Vậy là quan hệ anh em của ông Tần thật đáng nể trọng, cao quý, không như quan hệ kết nghĩa kiểu tiền bạc như anh chàng trẻ tuổi kia.
Tú Xuân
