Nobel Hóa học 2018 vinh danh đột phá về thâu tóm sức mạnh tiến hóa

Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển tại Stockholm vừa công bố, các chủ nhân giải Nobel Hóa học 2018 là ba nhà khoa học gồm Frances H. Arnold, George P. Smith và Gregory P. Winter, vì những thành tựu thâu tóm sức mạnh của quá trình tiến hóa để phát triển các protein giúp giải quyết những vấn đề hóa học của nhân loại.

Theo CNN, giải thưởng được chính thức công bố lúc 16h45 (theo giờ Việt Nam) ngày 3/10.

Các chủ nhân của giải thưởng Nobel Hóa học 2018. Ảnh: nobelprize.org

Thông báo của Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển cho biết, một nửa giải thưởng Nobel Hóa học năm nay thuộc về nhà khoa học Frances H. Arnold vì xúc tiến quá trình tiến hóa có điều khiển đầu tiên của các enzym, những protein đóng vai trò xúc tác cho các phản ứng hóa học. Những enzym sinh ra từ quá trình tiến hóa có điều khiển này được dùng để sản xuất mọi thứ, từ nhiên liệu sinh học cho tới dược phẩm.

Trong khi đó, nửa giải thưởng Nobel Hóa học còn lại thuộc về bộ đôi nhà khoa học George P. Smith và Gregory P. Winter vì có công phát triển và ứng dụng phương pháp hiển thị thể thực khuẩn hữu ích cho quá trình tiến hóa các protein mới.

Một thành viên Ủy ban Nobel giải thích, cả ba nhà khoa học nói trên đều đã "áp dụng các nguyên lý của Darwin trong ống nghiệm".

Năm ngoái, giải Nobel Hóa học đã được trao cho bộ ba chuyên gia Jacques Dubochet, Joachim Frank và Richard Henderson vì phát minh ra kỹ thuật cho phép ghi lại chi tiết cỗ máy phân tử phức tạp của sự sống,

Đây là lần thứ 110 giải Nobel Hóa học được công bố. 109 giải Nobel Hóa học được trao trước đây vinh danh tổng cộng 178 nhà khoa học từ năm 1901, trong số đó chỉ có 4 phụ nữ (với hai người là mẹ con).

Cụ thể, nữ khoa học gia Marie Curie đoạt giải năm 1911. Con gái của bà - Irène Joliot-Curie cùng chia sẻ giải Nobel Hóa học năm 1935 với chồng, ông Frédéric. Nhà khoa học nữ Dorothy Crowfoot Hodgkin được vinh danh năm 1964 và tới 45 năm sau mới có một phụ nữ khác đoạt được giải thưởng này là bà Ada Yonath vào năm 2009.

Cho tới nay, mới chỉ có một nhà khoa học được vinh danh giải Nobel Hóa học tới hai lần, đó là ông Frederick Sanger vào các năm 1958 và 1980. Lần đầu tiên, ông Sanger ẵm trọn giải thưởng một mình với công trình về cấu trúc của insulin và lần thứ hai ông đồng nhận giải cùng hai đồng nghiệp Paul Berg và Walter Gilbert nhờ công trình nghiên cứu về sự sắp xếp ADN.

Tuấn Anh